19.07.2023 / 01-MUHƏRRƏM-1445
2023-07-18 09:05:24

Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim

 

İSLAM TƏQVİMİ

19.07.2023 / 01-MUHƏRRƏM-1445

 

İlahi! Sənə həmd olsun ki, bizləri digər məxluqlardan fərqləndirərək insan yaratdın. İlahi! Sənə təşəkküt edirik ki, bizləri digər dinlərdən fərqli olaraq, İslam dininə yönəltdin və eyni zamanda bizləri kamilləşdirərək və bizləri doğru yola hidayət etmək üçün Rəsulunun (s) əmri ilə, İslam Peyğəmbərinin (s) bizlər üçün əmanət qoyduğu Quran və Əhli-Beytinin (ə) tərəftarı və Şiəsi qərar verdin.

Allahın salamı olsun Peyğəmbərinə (ə), onun Əhli-Beytinə (ə), məsum və şibhi məsumlara və onların naiblərinə, Mərcələrə və müctəhidlərə, alim və tələbələrə və ən sonda Əhli-Beyt (ə) məktəbinə canı və malı ilə xidmət edənlərə. İlahi! Sənin lənətin Adlarını sadaladığım kəslərin düşmənlərinə qiyamət gününə qədər ardıcıl şamil olsun.

Məhərrəmul-Həram hicri ilin ilk ayıdır. Bu ayın belə adlandırılmasının səbəbi həmin ayda, müharibə etməyin haram olması ilə əlaqələndirirlər.

İmam Hüseyn (ə) və səhabələrinin şəhadətinə səbəb olan Kərbəla hadisəsi hicri 61-ci ilin Məhərrəm ayında baş vermişdir. Bu səbəbdən Şiələr hər il bu ayın əvvəlindən Kərbəla şəhidləri üçün əzadarlıq edirlər. Bu o deməkdir ki, bu ayda şadlıq etmək, xonça qurmaq, yaş və il dönümləri keçirmək, İslam Peyğəmbərinə (s) və Onun Əhli-Beytinə (ə) hörmətsilik kimi qiymətlənir. Çün ki, bu ayda bütün Məsumlar (ə), Mələklər və kainatda olanların hamısı yasa bürünüblər.

Bu ayın hər günün özünə məxsusu əməlləri vardır ki, “medrese.az” saytının dua, zikr, əməllər bölmünə müraciət edə bilərsiniz.

 

 

1 Məhərrəm ayı hicri təqvimi ilə Hicri təqviminin ilk günüdür.

 

1.Hüseyniyyə günlərinin başlanğıcı və ilin birinci günü. Həzrət Muhəmməd (s) və onun Ailəsi üçün matəm ayının birinci günüdür, və bütün Peyğəmbərlər (s), mələklər, şiələr və Əhli-beyt (ə) dostları, qəmgindirlər. Demək lazımdır: bu gün bütün dünyanın kədərinin başlandıgı gündür. Çünki hər il Məhərrəm ayının birinci günündən Aşura gününə qədər Seyiduş-Şuhədanın (ə) qanlı köynəyi yer üzünə baxan Allahın ərşindən asılır və dünya hüznlə dolur.

Bu həm də insanları dini işləri ilə tanış edən, Hüseyniyyədən və məscidlərdən dininin göstərişlərini ağıl və qəlb evlərinə çatdıran Həzrət Əba Əbdullahın (ə) əzadarlıq məclislərinin başlanğıcıdır. İmam Zamanın (ə.f.ş) qeybdə İmam Hüseynin (ə) əzadarlıq məclisində iştirak etmək və ona göz yaşı tökmək bizim vəzifəmizdəndir.

 

2. Besətin 7-ci ili, Şəbi Əbi Talibdə Peyğəmbər (s) və Bəni Haşimin iqtisadi mühasirəsinin başlaması.

Dağlar, dərələr arasındakı boşluğa və ya ağda yol və iki dağ arasında bir-birinə yaxın olan yerə “Şəbb” deyilir.

Bu Şəbb Bəni-Haşim ailəsinin nəzarəti altında idi və müxtəlif dövrlərdə Bəni-Haşim Şəbbi kimi fərqli adlara sahib idi. O cümlədən: Şəbi Əbi Talib, Şəbi Əli bin Əbi Talib (ə) və Şəbi Əbi Yusif və s... adlanır.

Bu yer Məscidül-Həramın yaxınlığında, Səfa və Mərvə dağının arxasında, Əbu Qabis dağı ilə Xəndəmə dağının ortasında yerləşirdi. Bir şəxs Məscidül-Həramdan çıxıb Babul-Abbas, Babu Əli və ya Babus-Salamdan çıxdıqda, və Masadan keçərək Əbu Qubeys dağının dibində yerləşən geniş bir əraziyə çatır, bu ərazi əvvəllər Əbi Talib filiallarının olduğu yerdir, Hazırda Şəbi Əbi Talib məhəlləsinin Souqu-Ləyl adlanan bir hissəsi qalıb və o, dağın zirvəsində yerləşir. Və Məscidul-Hərəmin müxtəlif inkişaflarında olan filiallardakı əksər evlər və tarixi yerlər məsciddə yerləşir və bu gün daş döşənib və Həcc zamanı zəvvarların istirahət yeridir. Bəziləri səhv olaraq Əbu Talibin dəfn olunduğu qəbiristanlığının Əbu Talibin Şəbi olduğunu düşünürlər.

Qureyş Peyğəmbərin (s) məbəsindən sonra İslamın qüdrətinin qarşısını almaq üçün əhd-peyman yazaraq Bəni-Haşimlə danışmamağa, onlarla süfrə arxasında oturmamağa və heç bir iş görməməyə əhdləşdilər. Peyğəmbəri (s) öldürmək üçün Qüreyşə təslim etməyə təzyiq göstərdilər. Həzrət Əbu Talib (ə) Bəni-Haşimi özünə aid edilən bir vadiyə apardı və ətrafı möhkəmləndirdi və Peyğəmbərin (s) həyatını xilas etmək üçün gecə-gündüz çalışdı.

Gecələr kəpənək kimi qılıncla Peyğəmbərin (s) hüzurunun şamının ətrafında dolanır və deyirdi: “Nə qədər ki, sağam, ona kömək etməkdən əl çəkməyəcəyəm.” O, hər gecə Peyğəmbərin (s) yatdığı yeri bir neçə dəfə dəyişdirər və onun yerinə ən əziz oğlu Əmirəl-Möminin (ə) yatızdırardı. Övladlarının və qardaşlarının övladlarının gününü o Peyğəmbərin (s) himayəsinə təyin etdi. Bu dağlarda olduqları müddətdə ona və müsəlmanlara çox çətin idi. Bundan əlavə ətrafındakı sakinlər gecələr Bəni Haşemin ac uşaqlarının fəryadını eşidirdilər.

İki il bir neçə aydan sonra Allah bir qarışqanı göndərdi və olar İlahi adlar istisna olmaqla, onların əhd-peymanını pozdu. Həzrət Əbu Talib (ə) bu xəbəri kafirlərə çatdırdı və belə bir möcüzə görüb qərarlarından əl çəkdi və Bəni-Haşim öz evlərinə qayıtdı.

 

3. “Zatur-Riqa” müharibəsi.

Hicrətin dördüncü ilində Qüreyş kafirləri tərəfindən qızışdırılan müsəlmanlarla Mədinə ətrafında yaşayan və Mədinəni mühasirəyə almaq istəyən qəbilələr arasında müharibə başladı. Peyğəmbər (s) həmin döyüşdə 400 və ya 790 nəfərlə Mədinədən ayrıldı. Bu döyüşdə Həzrət qorxu üçün dua etdi və onların şərri dəf edilənə qədər müharibə üç gün davam etdi. bəzilərinin dediyinə görə, bu hadisə Cumadi Avalinin 15-də baş verib.

 

4. İlk zəkat toplandığı gün.

Məhərrəm ayının ilk günü Peyğəmbər (sallallahu aleyhi və səlləm) ilk dəfə Mədinənin ətrafına zəkat və sədəqə toplamaq üçün məmurlar göndərdi.

 

5. İmam Hüseyn (ə) Kərbəla yolunda.

İmam Hüseyn (ə) Məhərrəm ayının ilk günü Bəni Muqatil mənzilində enişini xəbər verdi və Ubeydullah bin Hur Cəfərini köməyə çağırdı, lakin cavab vermədi və sonra peşman oldu.

 

6. Mədinə əhalisinin Yezidə qarşı qiyamı.

Hicri 63-cü ilin bu günü Mədinə əhalisi Yezidə qarşı qiyam etdi. Dava Mədinədən bir qrup insanın Abdullah bin Hənzələnin rəhbərliyi ilə Suriyaya getməsi ilə başlayıb. Belə ki, onlar Yəzidin yana getdikdə Yezidin dəstini içki içir, qumar oynayır, itbazlıq edən gördülər. Və Mədinəyə qayıtdı və Əməvi hakimiyətindəki fitnə-fəsadın vəziyyətini camaata xəbər verdi. Bu xəbəri eşidən hamı Yezidi taxtdan salmağa qərar verdilər. Və Abdullahın başçılığı ilə Yezidə qarşı qalxaraq Mədinədə yaşayan Əməviləri qovdular. Bu qiyamdan xəbər tutan Şam Ordusu Mədinəyə doğru hərəkət etdi və Harrah hadisəsi baş verdi.

 

7. İmam Rzanın (ə) Aşurai sözləri.

Məhərrəm ayının ilk günü Rəyan bin Şəbib İmam Rzanın (ə) xidmətinə gəldi. Həzrət ona dedi: Ey Şəbib oğlu, cahiliyyə dövründə ərəb xalqı Məhərrəm günlərində müharibəni haram hesab edirdi, lakin bu ümmət bu ayın hörmətini məhv etdi və Peyğəmbərin (s) müqəddəsliyinə (Ailəsinə) hörmət etmədilər. Bu ayda qanımızı halal saydılar, müqəddəsliyimizi pozdular, uşaqlarımızı, qadınlarımızı əsir götürdülər, örtüyümüzə od vurdular, malımızı qarət etdilər, Allah Rəsuluna (sallallahu aleyhi və səlləm) hörmət etmədilər.

Doğrudanda də, Hüseynin (ə) şəhadət günü gözümüzün göz qapaqlarını yaraladılar, göz yaşlarımızı axıtdılar, qəlblərimizi yandırdılar, Kərbəla torpağında əzizimizi xar etdilər, bizə qiyamət gününə qədər müsibətləri və məşəqqətləri irs olaraq qoydular. Buna görə də ağlayanlar Hüseynə (ə) ağlasınlar, çünki onun üçün ağlamaq böyük günahları aradan qaldırar.

Ey Şəbib oğlu, əgər bir şeyə ağlamaq istəyirsənsə, Hüseyn ibn Əli (ə) üçün ağla və onunla birlikdə ailəsindən 18 nəfər öldürülmüşdür. Yeddi göy və yer o Həzrətin (ə) şəhadətinə fəryad etdilər. Aşura günü dörd min Mələk onu dəstəkləməyə gəldilər və onun şəhid olduğunu gördülər. Buna görə də narahat və tozlu halda onları o müqəddəs qəbrin ətrafına təyin etdilər ki, Qaim (ə.f.ş) zühur edib onun səhabələrindən olsun və onların şüarı: “Ya Ləsaratul-Huseyn” (Ey Hüseynin intiqamını alanlar)-dır.

Ey Şəbib oğlu, əgər cənnətlərin ən uca mərtəbələrində bizimlə olmaq istəyirsənsə, kədərimizə qəmgin, sevincimizə şad ol.

 

8. 37 h. İmam Əli (ə) ilə Müaviyə arasında sülh naminə əsasında Səffəyn müharibəsinin dayandırılması və Səfər ayında yenidən başlanması.

Səffəyin döyüşü İmam Əli (ə) ilə Müaviyə arasında hicrətin 37-ci ilində Səffəyin adlanan ərazidə baş vermiş döyüşdür. Müharibənin ortasında məğlubiyyət ərəfəsində olan Müaviyənin qoşunları Quranı nizənin ücüna vurdular və buna görə də İmam Əlinin (ə) qoşunlarının bir hissəsi müharibəni davam etdirməkdən imtina etdilər. Nəhayət, iki tərəf arasında arbitraj üçün arbitrlər təyin edildi və müharibə nəticəsiz başa çatdı. Əmmar və Xuzimə bu müharibədə şəhid oldular.

 

9. 81 hicri İmam Əlinin (ə) oğlu Məhəmməd Hənəfiyyənin vəfatı.

Məhəmməd bin Hənəfiyyə Həzrət Əli (ə) və Xula Hənəfiyyənin (Cəfər bin Qeysin qızı) oğludur. Bəzən ona “Məhəmməd bin Əli” deyirlər və “Böyük Məhəmməd” də deyirdilər. O, Cəmil, Səffəyin və Nəhrvan döyüşülərindədə iştirak etmiş və bəzən Əlinin (ə) ordusunun bayraqdarı olmuşdur. Kərbəla hadisəsi zamanı Mədinədə qaldı. İmam Hüseynin (ə) şəhadətindən sonra, bir rəvayətə görə, o, əvvəlcə imamət iddiasında idi, lakin Qara daş İmam Səccad (ə)-ı təsdiq etdikdən sonra bu iddiadan əl çəkdi və qardaşının oğlunun imamətinə inandı.

Muxtar Kufəni fəth etdikdən sonra Muxtara məktub yazdı və Muxtar Məkkəyə bir dəstə göndərdi və onu Abdullah bin Zübeyrin əlindən xilas etdi. Kisaniyyə onu özlərinə imam hesab edir. O, vəd edilmiş Mehdi sayılan ilk şəxsdir. Onun həyata siyasi yanaşması çox dinc olub. Onun oğlu Əbu Haşim Abdullah bin Məhəmməd Ələvilər tarixində məşhur bir şəxsdir.

 

 

Vəssəlamu ələykum rəhmətullahi və bərəkatuh.

 

Ustad Hacı Elşən Badkubei

İnteraktiv Quran
Quranı dinlə
Məscidlərin Ünvanları
Regiona görə axtar
daxil ol >
Günün əməlləri
Abunə ol
Daima yenilənən dini məqalələrdən xəbərdar ol.