15-Cəmadiüs-Sani-1446 / 17-12-2024

 

Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə.

 

Mövzu: DİNİ TƏQVİM (15-Cəmadiüs-Sani-1446 / 17-Dekabr-2024)

 

 Hicri təqvimi ilə bu gün (17-Dekabr-2024-cü il) Cəmadiüs-Sani ayının on beşinci günüdür və hicri-qəməri təqvimi ilə bu gün ilin 163-cü günüdür.

 

 Günün ən mühüm hadisələri:

 

 1. Hicri 36 (Cümə, 30 may 656) İmam Əliyə (ə) qarşı Aişə, Təlhə və Zübeyrin başçılıq etdiyi Cəməl müharibəsinin baş verməsi.

 

Cəməl döyüşü İmam Əli (ə.s) İslam xilafətini qəbul etdikdən sonra ona qarşı ilk fitnə idi. Bu müharibədə Təlhə və Zübeyr Osmanın qanını tələb etmə bəhanəsi ilə Əmirəl-Möminin (ə)-a qarşı qiyam etdilər, Allah Rəsulunun (s) həyat yoldaşı Aişə də onların yanında idi. Buna görə də İslam tarixində onlar “Nakəsin” (beyət pozanlar) kimi tanınırdılar. Bu müharibə Bəsrə yaxınlığında baş verdi və hər iki dəstənin çoxu öldürüldü və nəhayət, müharibə İmam Əlinin (ə) qələbəsi ilə başa çatdı.

 

2. Hicri 38-ci il (Bazar günü, 09 may 658). Bir rəvayətə görə şiələrin dördüncü imamı İmam Səccadın (ə) mövludu.

 

“İmam Səccad” və “İmam Zeynul-Abdin” kimi tanınan Əli bin əl-Hüseyn (ə.s) (hicri 38-95) İmam Hüseynin (ə) oğlu və şiələrin dördüncü imamıdır. O, hicri 61-ci ilin Məhərrəm ayında Kərbəla torpağında Aşura hadisəsi zamanı orda olmuş, lakin xəstəlik səbəbindən döyüşdə iştirak edə bilməmişdir.

Seyid Şəhadənin (ə) şəhadətindən sonra imamət məqamı İmam Zeynəl-Abidinə (ə) keçdi və o, 34 il şiələrin rəhbəri oldu və nəhayət hicri 95-ci ilin Məhərrəm ayında Vəlid bin Əbdül Malikin əli ilə şəhid oldu. “Səhifə Səccadiyyə” İmam Səccad (ə.s)-dan bizə qalan ən mühüm əsərdir.

 

3. Hicri 73-cü ildə (Cümə, 22 aprel 692) Məkkədə Əl-Zübeyr hakimiyyətinin banisi Abdullah bin Zubeyrin öldürülməsi.

 

Abdullah Zübeyr ibn Avamın oğlu və Aişənin bacısı oğlu idi. O, İmam Əliyə (ə) qarşı Cəməl müharibəsinin əsas səbəbkarlarından hesab olunur. İmam Hüseynin (ə) şəhadətindən sonra İbn Zübeyr müsəlmanları Yezidi xilafətdən devirməyə və ona xəlifə olaraq beyət etməyə təşviq etdi. Nəhayət, 73-cü ildə Həccac bin Yusif tərəfindən Məkkənin mühasirəyə alınmasından sonra öldürüldü.

 

4. Hicri 96-cı il (Bazar günü, 16 avqust 714), yeddinci Əməvi xəlifəsi “Süleyman bin Əbdülməlik”in xilafətinin başlanğıcı.

 

Süleyman bin Əbdül-Mülk bin Mərvan qəməri təqviminin 96-cı ilində qardaşı Vəlid bin Əbdülməlikin ölümündən sonra hakimiyyətə gələn yeddinci Əməvi hökmdarı və xəlifəsidir və bu, qəməri ilin 99-cu ilinə qədər davam etmişdir. Vəlid bin Əbdülməlik dövründə onun müşaviri və vəziri olmuşdur.

 

5. Hicri 771-ci ildə (Cümə axşamı, 04 yanvar 1370) şiə fəqihlərindən və “İzbahul-Favadee” fiqhi kitabının müəllifi Fəxr əl-Mühəqqin vəfat etdi.

 

Fəxr əl-Mühəqqin (682-771 h.q.) kimi tanınan Məhəmməd bin Həsən Hilli Əllamə Hillinin oğlu və 8-ci əsrdə görkəmli şiə fəqihlərindən biridir. Fəxr əl-Mühəqqin Hillinin fiqh kitablarındakı adları və fikirləri alimlərin marağına səbəb olur və “Qəvamül-əhkam”ın təsvirindəki “İzahul-fəvadi” kitabı onun mühüm əsərlərindəndir. Şəhidi Əvvəl, “Lamea Damasqiyah” kitabının müəllifi kimi onun görkəmli tələbələrindən birini qeyd etmək olar.

 

6. Hicri 1353-cü il (Çərşənbə axşamı, 25 sentyabr 1934-cü il), fəqih Cəlil “Ayətullah Mirzə Əbul Qasim Qomi” böyük müsəlman alimi vəfat etdi.

 

Şeyx Əbülqasim Kəbir Qomi 1280-ci ildə Qumda anadan olub və Qumda Şeyx Məhəmməd Həsən Nadi və Molla Məhəmməd Cavad Qominin varlığından istifadə edib. Nəcəf Əşrəfdə o, böyük misralardan: Mirzə Xəlil Tehrani Nəcəfidən, Hacı Ağa Rza Həmdanidən, Axund Molla Məhəmməd Kazım Xorasanidən və Seyid Məhəmməd Kazım Yəzdidən, Tehranda isə Mirzə Məhəmməd Həsən Aştianinin hüzurundan çox bəhrələnmişdir. Elmi cəhətdən Ayətullah Qomi elə bir mövqedə idi ki, bəziləri onu Qum seminariyasının banisi Ayətullah Əzəmi Haeri Yəzdidən üstün tuturdu. Bununla belə, onun Ayətullah Haeriyə qarşı qəribə bir sədaqət göstərdiyi bildirilir ki, deyirdi: Ona baxmaq savabdır. Görkəmli şəxsiyyətlər: Seyid Məhəmməd Rza Gulpayeqani, Axon Molla Əli Həmdani, Seyid Mustafa Səfai Xansari və onlarla başqa görkəmli alim onun hüzurundan bəhrələnmişlər. Ayətullah Kəbir Qomi 73 yaşında vəfat edib və Həzrət Məsumənin (s) hərəmində dəfn edilib.

 

7. Hicri 1440-cı il (Cümə, 22 fevral 2019-cu il) Dini fiqh nəzəriyyəçilərindən olan Məhəmməd Mömin Qominin vəfatı.

 

Muhəmməd Mömin və ya Ayətullah Mömin kimi tanınan Qumi Məhəmməd Daneşzadə hicri 15-ci əsrin şiə hüquqşünası idi. Ömrünün sonuna qədər Qum seminariyasının müəllimlər cəmiyyətinin üzvü olmuşdur. Mömin İslam hökuməti haqqında bir neçə əsər yazıb. Üç cilddən ibarət “Əl-Hükümə əl-İslamiyyə” kitabı onun məsumların və fəqihlərin vəlayəti izahında olan mühüm əsərlərindəndir.

 

Vəssəlamu ələykum Rəhmətullahi və bərəkatuh. Ğfərəllahu li və ləkum İnşallah.

 

Hazırlayan: Ustad Hacı Elşən Badkubei

  • Namaz Vaxtları
  • Namazın Təqibatı
  • Dualar və əməllər
  • İslam Təqvimi
Tarix: 19/01/2025
SÜBH AZANI 6:27
GÜN ÇIXMA 8:1
ZÖHÜR AZANI 12:50
GÜN BATMA 17:40
MƏĞRİB AZANI 18:1
GECƏ YARISI 0:3
İnteraktiv Quran
Quranı dinlə
Məscidlərin Ünvanları
Regiona görə axtar
daxil ol >
Günün əməlləri
Hazırlayan: U. H. E. Badkubei
Abunə ol
Daima yenilənən dini məqalələrdən xəbərdar ol.