17-Cəmadiüs-Sani-1446 / 19-12-2024
Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə.
Mövzu: DİNİ TƏQVİM (17-Cəmadiüs-Sani-1446 / 19-Dekabr-2024)
Hicri təqvimi ilə bu gün (19-Dekabr-2024-cü il) Cəmadiüs-Sani ayının on yeddinci günüdür və hicri-qəməri təqvimi ilə bu gün ilin 165-cü günüdür.
Günün ən mühüm hadisələri:
1. Hicri 429-cu ildə (Şənbə, 17 mart 1038) Neyşaburda Səlcuqlu sülaləsinin ilk padşahı “Tuğrel bəy” taxta çıxdı.
Nəsli Səlcuq bin Daqaqa gedib çıxan Səlcuqlular, Samanilər dövründə Xorəzm düzənliklərində və Xəzər dənizi sahillərində yaşamış Ğəz Türkmənlərinin bir tayfası idi. Təxminən hicri 416-cı ildə Səlcuqlu türkmənləri çayın o tayında üsyan etdilər, lakin onlar Qəznəvili Mahmud tərəfindən məğlub oldular. Qəznəvi Sultanı Mahmudun ölümündən sonra hicri 426-cı ildə Tuğrel bəy və başqalarının başçılığı ilə on minə yaxın Səlcuq döyüşçüsü çayın o tayından Xorasan sərhədinə gələrək Qəznəvi Sultanı Məsudla vuruşdular. Bu müharibə və sonrakı müharibələr Məsud Qəznəvinin zəifliyinə və məğlubiyyətinə səbəb oldu. Nəhayət, Tuğrel bəy hicrinin 429-cu ildə Neyşabura gəlib taxta oturdu.
2. Hicri 524-cü ildə məşhur ərəb yazıçısı və şairi “Bari Bağdadi” kimi tanınan Əbu Abdullah vəfat etmişdir.
Məşhur ərəb yazıçısı, qrammatik, qiraətçi və alim Bara Bağdadi kimi tanınan Əbu Abdullah, Hüseyn bin Məhəmməd bin Əbdül Vəhab 443-cü qəməri ilində Bağdadda anadan olub. O, sintaksis və lüğət elmində dövrün görkəmli alimlərindən sayılırdı və ondan qalan yeganə əsər şeirlərinin Divanıdır. Bare 81 yaşlı həyatının sonunda kor olub.
3. Hicri 587-ci ildə səlib yürüşləri zamanı “Akka” siyasi müqaviləsinin imzalanması.
Müsəlmanlar və xristian döyüşçüləri arasında səlib yürüşləri zamanı müsəlmanlar və xristianlar arasında “Əkka” şəhərinin xristianlara təslim edilməsi və üç min müsəlman əsiri geri qaytarılması üçün “Əkka” siyasi müqaviləsi imzalandı. Lakin xristianlar müsəlman əsirləri öldürdülər və xristianların məğlubiyyəti ilə başa çatan səlib yürüşləri yenidən başladı. Akka şəhəri hicri 15-ci ildə müsəlmanlar tərəfindən fəth edilmiş, lakin hicri 497-ci ildə fransızlar tərəfindən fəth edilmişdir. Bu şəhər 583-cü ildə Səlahəddin Əyubi tərəfindən səlibçilərdən geri alındı, lakin 587-ci ildə yenidən fransızların əlinə keçdi və indiyə qədər onların əlində qalıb.
4. Hicri 826-cı ildə ilahiyyatçı və “Əl-Ləvamiul-İlahiyyə Fil-Məbahisil-Kəlamiyyə” kitabının müəllifi Fazel Miqdad Fəqih vəfat etdi.
Fazil Miqdad kimi tanınan Miqdad bin Abdallah bin Muhəmməd Hilli Suyuri, şiə hüquqşünası və ilahiyyatçısıdır. O, İraqın Hilla mahalında, Bəni Əsəd qəbiləsinin Suyur kəndində anadan olmuş, elmi təhsilini başa vurduqdan sonra Nəcəfdə məskunlaşaraq orada vəfat etmişdir. O, ilk şəhidin tələbələrindən idi və İbn Qəttan və Həsən bin Rəşid Hilli onun tələbələri arasında idi. “Əl-Vəvamiul-İlahiyyə fil-Məbahisil-Kəlamiyyə” onun “Kəlam” mövzusunda, “Kənzul-İrfan fi fiqhul-Quran” isə fiqhi ayələrin təfsirinə dair məşhur əsəridir.
5. Hicri 1320-ci il Müstədrəku-Vəsayil kitabının sahibi Hatəmul-Mühəddisin “Hac Mirzə Hüseyn Nuri”nin vəfatı.
Mirzə Hüseyn ibn Məhəmməd Təqi bin Məhəmməd Əli Nuri Mazandarani Mirzə Hüseyn Nuri hicri 1254-cü ildə Mazandaranın Nur şəhərində anadan olmuşdur. İmami fəqih, mühəddis, təfsir, şair və Mirzayi Nuri Şeyx Əbdülhüseyn Tehrani, Şeyx Mürtəza Ənsari, Hacı Molla Əli Kəni, Mirzə Məhəmməd Həsən Şirazi və Seyid Mehdi Qəzvinidən təhsil almışdır. Mirzə Hüseyn Nuri həm də Şeyx Ağa Bozorg Tehrani, Hacı Şeyx Abbas Qomi, Məhəmməd Hüseyn Kaşif Əl-Qita və Seyid Şərafuddin Amilinin hədis müəllimlərindən biri idi. Mirzayi Nuri Cəfəri dininin əsaslarını təbliğ etmək və imamların (ə) əsərlərini nəşr etmək üçün çox səy göstərmişdir. Həmçinin bu fəzilətli alim ibadətdə, təqvada və nəfsi kamilliklərdə nümunəvi bir insan idi.
6. Hicri 1319-cu il Həzara qəbiləsindən çoxlu adamın öldürülməsini, əsir götürülməsini və ya qul edilməsini əmr edən Əfqanıstan əmiri Əbdül Rəhman Xanın ölümü.
Barakziy sülaləsindən Əfqanıstan əmiri Dost Məhəmməd xanın nəvəsi Məhəmməd Əfzəl Xanın üçüncü oğlu Əmir Əbdül Rəhman Xan, hicri 1255/miladi 1840-cı ildə doğulmuşdur. Atasının hakimiyyəti dövründə Qətqan və Bədəxşan valisi vəzifələrində çalışıb. O, əmisi Şir Əli xanla vuruşdu və məğlubiyyətdən sonra Buxaraya qaçdı. Əbdül Rəhman Xan ingilislərin dəstəyi ilə Kabilin hakimi oldu.
Əfqanıstan tarixçilərinin əksəriyyəti Əbdül Rəhmanı sərt və zorakı bir şəxsiyyətə və avtokratik xasiyyətə malik hesab edirdilər. Hakimiyyətinin ilk bir neçə ilində rəqib əfqan qəbilələri ilə döyüşmək və hakimiyyətini möhkəmləndirməklə məşğul olan Əbdürrəhman xan qeyri-həzərə şiələrinə qarşı pasifist siyasət yeritmiş və hicri 1307-ci ilin Məhərrəm ayında mərasimdə iştirak etmişdir. Lakin sonralar öz hakimiyyətini möhkəmləndirmək üçün Həzara şiələrinə hucum edərək minlərlə şiənin ölümünə səbəb oldu.
7. Hicri 1442-ci il Xadim əş-Şəri, fəqih olan Abdullah Nəzəri kimi tanınan Ayətullah Mazandaraninin vəfatı.
Abdullah Nəzəri, Xadim əl-Şəriyə, Nəzəri kimi tanınan, Mazandaran əyalətinin Svadkoh şəhərinin Xormandi kəndində tanınmış və dindar ailəsində anadan olub. Atası Əbdül Nəbi Savadkohun görkəmli din xadimlərindən biri idi.
Vəssəlamu ələykum rəhmətullahi və bərəkatuh. Ğfərəllahu li və ləkum İnşallah.
Hazırlayan: Ustad Hacı Elşən Badkubei
- Namaz Vaxtları
- Namazın Təqibatı
- Dualar və əməllər
- İslam Təqvimi
Tarix: 19/01/2025
SÜBH AZANI 6:27
GÜN ÇIXMA 8:1
ZÖHÜR AZANI 12:50
GÜN BATMA 17:40
MƏĞRİB AZANI 18:1
GECƏ YARISI 0:3
İnteraktiv Quran
Quranı dinlə
Günün əməlləri
Hazırlayan: U. H. E. Badkubei
Abunə ol
Daima yenilənən dini məqalələrdən xəbərdar ol.
Facebook səhifəmiz