29-Cəmadiüs-Sani-1446 / 31-12-2024

 

Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə.

 

Mövzu: DİNİ TƏQVİM (29-Cəmadiüs-Sani-1446 / 31-Dekabr-2024)

 

 Hicri təqvimi ilə bu gün (31-Dekabr-2024-cü il) Cəmadiüs-Sani ayının iyirmi doqquzuncu və hicri-qəməri təqvimi ilə bu gün ilin 177-cü günüdür.

 

Günün ən mühüm hadisələri:

 

1. Hicri 61-ci il, Həzrət Ümmü Külsümün vəfatı.

 

Xanım Ümmü Külsüm Kərbəladan Mədinəyə qayıtdıqdan dörd ay sonra dünyasını dəyişdi. Onun atası Əmir əl-Möminin (ə.s), anası isə Həzrət Zəhraidir (s.ə).

 

Riahin əş-Şəriənin müəllifi şiə əyanlarından sitat gətirərək deyir: Əmir əl-Möminin onu Əvn bin Cəfər Təyyarla evləndirdi. O, Kərbəla hadisəsində iştirak etmiş, İmam Hüseyn və onun ailəsi və səhabələrinin şəhadətindən sonra bacısı Həzrət Zeynəb ilə birlikdə qadınları və yetimləri himayə etmişdir.

 

Aşuradan sonra qadınlar Kufə və Şamda əsarətə getdikdə, onun Kufə şəhərindəki xütbəsi və İbn Ziyadın məclisi həmin əsilzadənin böyüklüyünə, şücaətinə və səbrinə dəlalət edir.

 

2. Hicri 200-cü il İmam Rza (ə) Mərvəyə gəlişi.

 

İmam Rza ləqəbi ilə tanınan Əli bin Musa bin Cəfər (ə) (hicri 148-203) On iki İmam Şiə məzhəbinin səkkizinci imamıdır. Hicri 183-cü ildən iyirmi il şiə imamətinə rəhbərlik etmiş və onun imamət dövrü Harun Abbasi, Məhəmməd Əmin və Məmun Abbasinin xilafəti ilə həmzaman olmuşdur.

 

Ömrünün son illərində İmam Rza (ə) Məmunun əmri ilə Mədinədən Xorasanın Mərvə şəhərinə çağırıldı və Məmunun vəliəhdi oldu. Tarixçilər və şiə alimləri İmam Rzanın (ə) vəliəhdliyi onun həyatında ən mühüm siyasi hadisə hesab edir və deyirlər ki, İmam Məmunun məcburiyyəti ilə bu işə razılaşıb.

 

Buna baxmayaraq, bəzi tarixçilər İmam Rzanın (ə) İrana gəlişinin İranda şiəliyin genişlənməsinə mühüm təsir göstərdiyini düşünürlər; Çünki o, İrana daxil olanda hər şəhərdə insanlarla görüşür və onların suallarını imamların hədisləri əsasında cavablandırırdı. Həmçinin alimlər və müxtəlif dinlərin nümayəndələri ilə debat sessiyalarında iştirak etməklə onun elmi üstünlüyü aşkar edilmişdir.

 

3. Hicri 252-ci il İmam Hadinin (ə) oğlu Seyid Məhəmməd kimi tanınan Məhəmməd bin Əli əl-Hadinin (ə) vəfatı.

 

Seyid Muhəmməd və Səbud-Ducəyl (Ducəylin Aslanı) kimi tanınan Məhəmməd bin Əli əl-Hadi (ə.s) İmam Hadinin (ə) oğludur və bəziləri onu atasından sonra imam olacağını güman edirdilər. Amma atasının sağlığında vəfat etdi və İmam Həsən Əskəri (ə) atasından sonra ümmətin imam oldu. Seyid Məhəmmədin nəsli Mir Sultan Buxari kimi tanınan nəvəsi Şəmsəddin Məhəmməd vasitəsilə davam etdi. Həmçinin İraq və İranın bəzi bölgələrində yaşayan Sədat Əl-Bəac onun nəslindən hesab olunur.

 

İraqlılar arasında Seyid Məhəmmədin xüsusi yeri vardır: Adına and içməzlər, fəzilətləri məşhurdur və adətən Samirrada Əskərəyin ziyarətgahını ziyarət edənlər onu da ziyarət edirlər.

 

252-ci qəməri ilində Bələddə (Samirrənin cənubunda yerləşən şəhər) vəfat etmiş və orada dəfn edilmişdir. Seyid Məhəmmədin hərəminin ilk binası dördüncü qəməri əsrə aiddir və ondan sonra müxtəlif dövrlərdə din alimləri, dini rəhbərlər və padşahlar tərəfindən yenidən tikilmişdir.

 

4. Hicri 363-cü il, İsmailiyyə fəqihi və Fatimilər sisteminin Qazisi Noman Məğribinin vəfatı.

 

Qazi Numan (hicri 283-363) ləqəbi ilə tanınan Numan bin Məhəmməd ən böyük İsmaili fəqih idi. O, Fatimi sistemində məhkəmə hakimi kimi vəzifələr icra edirdi. Qazi Fatimilər dövrünün əvvəlindən onların yanında olmuş və dörd Fatimi xəlifəsinə xidmət etmişdir.

 

Qazi Numandan İmamiyyənin kəlam və fiqhinə dair elmi biliklərinə dəlalət edən çoxlu əsərlər qalmışdır. Əllamə Məclisi kimi bəzi XII əsr alimləri onu on iki imamlı şiə hesab etmişlər, lakin tarixi dəlillər və Qazi Numanın qoyub getdiyi əsərlər onun İsmaili təriqətində olmasına dəlalət edir.

 

5. Hicri 1391-ci il Pakistanın ilk şiə lideri, alim və vaiz Seyid Məhəmməd Dehlavinin vəfatı.

 

Seyid Məhəmməd Dehləvi (1317-1391) Pakistanda şiə alimi, natiq və yazıçıdır. O, Pakistanın ilk şiə lideri idi və Hindistan yarımadasında Xətib Əzəm adlanırdı. Dehləvi Pakistanın müstəqillik əldə etməsindən qısa müddət sonra Hindistandan Pakistana köçdü. Tələbə yataqxanalarının, uşaq evlərinin, kitabxanaların yaradılması onun sosial xidməti olub. Dehləvi Şiə Tələbləri Komitəsi və Pakistan Şiə Alimlər Assambleyası adlı ilk şiə təşkilatının qurucusu və direktoru idi.

 

Seyid Dehləvi hicri 1391-ci ildə vəfat etmiş və Kəraçinin Xorasan bağında dəfn edilmişdir.

 

6. Hicri 1443-cü il Şiə təqlid səlahiyyətlilərindən olan Lütfullah Safi Qolpayeqaninin vəfatı.

 

Lütfullah Safi Qolpayeqani (1400-1297) Qumda şiə məracelərindən biri idi. O, Ayətullah Borucerdinin tələbələrindən və onun məşvərət şurasının üzvü idi. Safi Qolpayeqaninin səksənə yaxın fars və ərəbcə əsəri nəşr olunub, onlardan bəziləri Vilayət ilinin kitabı və Məhdəvit ilinin kitabı da qazanıb. İmam Mehdi (əleyhis-salam) haqqında seçilmiş əsərlər kitabı onun ustadı Ayətullah Borucerdinin tövsiyəsi ilə yazdığı məşhur əsərlərindəndir.

 

Safi Qolpayqani 103 yaşında Qumda vəfat edib və vəsiyyətinə əsasən Kərbəlada İmam Hüseynin (ə) hərəmində dəfn olunub.

 

7. Hicri 1445-ci il Amerika və İngiltərə vəd edilmiş fəth və müqəddəs cihad döyüşü zamanı Yəmənin Ənsarullah mövqelərinə hücum etdi.

 

Vəd edilmiş Fəth və Müqəddəs Cihad Döyüşü Yəmənin Ənsarullah hərəkatının Əl-Əqsa fırtına əməliyyatından sonra Qəzza xalqına İsrailə qarşı dəstək məqsədilə həyata keçirdiyi bir sıra əməliyyatlardır. Bu əməliyyatlar Qırmızı dənizin İsrail gəmiləri üçün təhlükəsiz olmamasına və nəticədə sionist rejimə iqtisadi zərbə vurulmasına səbəb olub.

 

2024-cü il yanvarın 12-dən etibarən Amerika və İngiltərə Husilərin hərbi gücünü azaltmaq və Qəzza xalqına dəstək vermələrini dayandırmaq üçün Yəməndəki Ənsarullah mövqelərini hədəfə alır.

 

Vəssəlamu ələykum rəhmətullahi və bərəkatuh. Ğfərəllahu li və ləkum İnşallah.

 

Hazırlayan: Ustad Hacı Elşən Badkubei

  • Namaz Vaxtları
  • Namazın Təqibatı
  • Dualar və əməllər
  • İslam Təqvimi
Tarix: 19/01/2025
SÜBH AZANI 6:27
GÜN ÇIXMA 8:1
ZÖHÜR AZANI 12:50
GÜN BATMA 17:40
MƏĞRİB AZANI 18:1
GECƏ YARISI 0:3
İnteraktiv Quran
Quranı dinlə
Məscidlərin Ünvanları
Regiona görə axtar
daxil ol >
Günün əməlləri
Hazırlayan: U. H. E. Badkubei
Abunə ol
Daima yenilənən dini məqalələrdən xəbərdar ol.