Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim
GÜNÜN DİNİ TƏQVİMİ
20 – Aprel – 2023-cü il, 29 – Ramazan – 1444-cü il.
Müsəlmanlar Məkkəni fəth etdikdən sonra İslam ordusuna qarşı çıxmaq üçün Məkkə ətrafında bir neçə qəbilə birləşdilər. Bu qəbilələrin bir araya gəlməsi xəbəri Allah Rəsuluna (s) çatır və o zadəgan müşriklərin müqavimətini darmadağın etmək üçün bir ordu təchiz edib Hüneyn tərəfə hərəkət edir. Bu döyüşdə əvvəlcə müsəlmanlar məğlub oldular, lakin Həzrət Peyğəmbərin (s) və Əli (ə) kimi sadiq səhabələrinin planı və səyi ilə qaçanlar yenidən qayıdıb şiddətli döyüşərək düşmənləri məğlub etdilər. Düşmən məğlub olduqdan sonra İslam ordusu çoxlu qənimət əldə etdi. Bu qələbədən sonra İslam Ordusu düşmənləri qovmaq üçün Taif şəhərinə hərəkət etdi.
Əbu Mənsur Həsən bin Sədidəddin Yusuf bin Zeynəddin Əli bin Motahar Hilli, ləqəbli Ayətullah, Camaləddin və Fadel və Əllamə və həmçinin Əllamə əd-Dəhr kimi tanınan, hicri 648-ci ilin ramazan ayının 29-u gecəsi İraqın Halla şəhərində pak ailədə dünyaya göz açıb. Əsasları öyrəndikdən sonra o, Mohaghegh Hilli, Xoca Nasirud-Din Tousi, Katibi Qəzvini və Seyid İbn Tavus və s. kimi böyük alimlərlə tanış olmuş və yüksək elmi dərəcələr qazanmışdır. Mohaghegh Hilli vəfat etdikdən sonra o, müsəlmanların mərcəiyyətini öz üzərinə götürdü, halbuki onun şərəfli ömrünün cəmi 28 ili keçmişdi. Bu isə onun bu yaşda bütün biliklərə, əxlaqi fəzilətlərə, mənəvi ləyaqətlərə yiyələnmiş, nüfuzlu məqama çatmış dahi və yüksək xasiyyətindən xəbər verir. Tarixçilər Əllamə Hilli dövrünü şiə fiqhinin inkişafı və bütün İslam aləmində elmin yüksəliş dövrü hesab etmişlər. Çünki o, əvvəlcə monqol hökmdarını şiə dinini qəbul etməyə təşviq etmişdi ki, bu da şiə dininin yayılmasında çox təsirli olmuşdur. Əllamə Hilli İslam elmlərini nəşr etmək üçün yorulmadan çalışdı. Riyaziyyatı fiqh elminə daxil edən və mülahizə fiqhini inkişaf etdirən ilk fəqihdir. “Kəşf əl-Məqəl Fi Əhvalət ər-Riccəl”, “Təbsərə əl-Mötəəlmin”, “Təzkərə əl-Füqihə”, “Əl-Əsrar” və onlarla başqa dəyərli kitablar onun əsərlərindəndir. Əllamə Hali hicri 726-cı ilin 21 məhərrəmində 78 yaşında vəfat etmiş və Nəcəf Əşrəfdə dəfn edilmişdir.
Misirli tarixçi və natiq İbn Firat əl-Fəqih hicrinin 735-ci ildə Qahirədə anadan olub və gənc yaşlarından elmə can atıb. İbn Fıratın üstün xüsusiyyətləri onun tarixə olan məftunluğu idi ki, o, həmişə tarixi materiallar yazmaqla məşğul olurdu. Bu müsəlman tarixçisinin ən mühüm əsəri Tarix İbn Fırat kimi də tanınan “Tarixud-Dəvval və əl-Muluk” əsəridir. O, bu əsərində hicri 6-8-ci əsrlərə aid hadisə və hadisələri qələmə almışdır. Əshabus-Səhabə, əl-Ebad və əl-Bilədin tarixi onun digər əsərlərindəndir.
Muhəmməd bin Həsən Şirvani fəqih, mühədis, ilahiyyatçı, arif və hərtərəfli, ağlabatan və bəlağət sahibi olub və bu elmlərdə çox məlumatlı hesab olunur. Çoxlu istedadına və sağlam mühakimə qabiliyyətinə görə ona Vahid əl-Əsr, Hükmə Sultanı və Əl-Mütəkəlmin adı verilmişdir. Nübüvvət və İmamlığın sübutu, Üsuləddin və Şeyx Tusinin incəliyinin təsviri onun əsərlərindəndir. Nəhayət, 65 yaşında İsfahanda vəfat etdi və Məşhəddə dəfn edildi. Qeyd edək ki, Əllame Şirvani Molla Məhəmməd Tağı Məclisinin kürəkənidir və Molla Mirzə kimi tanınır.
Ayətullah Seyid Əhməd Hüseyni Zəncani hicri 1308-ci ildə Zəncan şəhərində anadan olmuş və ibtidai təhsilini məmləkətində tamamlamışdır. Qumda seminariya yaradıldıqdan sonra bu şəhərə hicrət etdi və Ayətullah Şeyx Əbdülkərim Haeri kimi professorların hüzurundan bəhrələndi və ali mərtəbələrdəki görkəmli professorlardan biri oldu. Ayətullah Zəncani kəlam, riyaziyyat, ədəbiyyat, tarix, bidət, nəsr elmləri üzrə mütəxəssis idi və elmi dərəcələrlə yanaşı, dövrün şərait və tələblərinə də tam bələd idi. Onun bəstələrindən biri “Xəyrul-umur” adlanır. Ayətullah Zəncani Fəyziyyə məktəbində ilk dəfə camaat namazı təşkil edib. O nəcib fəqihin cənazəsi Həzrət Məsumənin (ə) yanında dəfn edilir.
Ustad Hacı Elşən Badkubei
- Namaz Vaxtları
- Namazın Təqibatı
- Dualar və əməllər
- İslam Təqvimi